De contractvrije dietist werkt op basis van restitutie: de cliënt betaalt de factuur in de praktijk per pin, overmaken of contant (of betaalt deze factuur per bankoverschrijving op voorhand of na afloop van het consult) en dient deze zelf in bij diens zorgverzekeraar. Wanneer de cliënt een restitutiepolis heeft, vergoed de zorgverzekeraar meestal alle kosten. Bij een naturapolis vergoed de zorgverzekeraar meestal 70% van het marktconform tarief van de factuur, uiteraard wanneer het eigen risico al afgelost is.

Bij de contractvrije diëtiste staat de overeenkomst tussen cliënt en behandelaar centraal en heeft de zorgverzekeraar, behoudens algemene wettelijke vereisten, geen inmenging in de therapie/behandeling. Zo kan de contractvrije diëtiste zelfstandig samen met de cliënt diagnostiek, verwijzing, samenwerking en behandelkeuze bepalen. Ook kan deze zelf bepalen welke locatie(s) zij gebruikt. De contractvrije diëtiste kan de privacy waarborgen en hoeft nooit cliëntgegevens te delen met de zorgverzekeraar. De rol van behandelaar en die van verzekeraar blijft beter gescheiden. Er is meer tijd voor u als cliënt omdat er minder bureaucratie aan te pas komt.